آلوئه‎ورا گونه ای از انواع دسته آلوئه، و بومی سرزمینهای شمال افریقا میباشد. شکل ظاهری آن بدون ساقه و با ریشه های کوتاه است. در حالت مطلوب و در شرایط رشد معمولن ارتفاع برگهای کلفت، گوشتی و شمشیری آن به 80 تا 100 سانتی متر میرسد. زیاد کردن آن، بطور معمول به وسیله پاجوش و جدا سازی ریشه امکان پذیر است. برگها بیشتر به رنگ سبز تا خاکستری مایل به سبز، با حاشیه دندانه دار است. گلهای زرد رنگ دو تا سه سانتی متری، روی تک شاخه و به شکل سنبله در مرکز گیاه تا 90 سانتی متر قد میکشد.

به تازه گی آلوئه ورا به عنوان یک گیاه آپارتمانی در بین مردم، دوست داران زیادی پیدا کرده. برخی از مردم آن را به نام         "گیاه معجزه" یا "شفا دهنده طبیعی" میشناسند. و به درستی آلوئه ورا یک گیاه شگفت انگیز است. شرایط ایده آل برای رشد آن، آب و هوای گرم و خشک است. همچنین به علت خار دار و گوشتی بودن آن، مردم بیشتر آنرا از خانواده کاکتوس میدانند. اما در حقیقت، از خانواده سوسن به شمار میرود، در شرایط سخت که گیاهان دیگر با از دست دادن آب خود، پژمرده شده و در آخر باعث مرگشان میشود، این گیاه با پوست ضخیم و بستن منافذ خود از از دست رفتن رطوبت خود جلوگیری میکند و شاداب می ماند.

بیش از 400 گونه مختلف از خانواده "آلوئه" شناخته شده است، اما تنها، صبر زرد، آلوئه باربادنسیس میلر، یا همان آلوئه ورای واقعی است که دارای خواص دارویی بسیار بوده و مورد استفاده انسان قرار میگیرد.

بوته آلوئه‎ورا

آلوورای اصلی یا همان صبر زرد میلر در دوره رشد کامل خود اندازه ای نزدیک به 60 تا 90 سانتی متر قد داشته و پهنای قسمت پایینی برگها 7 تا 10 سانتیمتر است. وزن هر برگ به 1.5 تا 2 کیلو گرم میرسد.

برای مصارف درمانی از برگهای پایینی گیاه استفاده میشود و ژل درونی برگ روی قسمت آسیب دیده پوست مالیده میشود.

بذرگیاه و ژل درون برگ ها مصرف خوراکی نیز دارند.

ساختار برگ آلوئه از چهار لایه تشکیل شده

پوسته- لایه های محافظ بیرونی

شیره- یک لایه از مایع تلخ، که گیاه را از گزند حیوانات دور میکند.

لعاب ژل- قسمت سطح داخلی برگ و که لایه بیرونی ژل اصلی محسوب میشود.

آلوئه‎ورا- حجم شفاف و لغزنده (ژل داخلی) که شامل 8 نوع "امینو اسید" ضروری در بدن انسان است. که بدن قادر به تولید آن نیست.

آلوئه ورا تلخ مزه است و خوردن آن بصورت خام شاید کمی ناخوشایند باشد. اما میتوان ژل را بصورت ساده مصرف کرد یا برای خوش مزه شدن آن با آبمیوه مخلوط کرد.

در اغلب مردم، ژل آلوئه ورا و عصاره آلوئه ورا را یکی دانسته و تفکیک آن کمی گیج کننده است. در صورتی منطور از ژل همان حجم یک پارچه مرکزی برگ است و منظور از عصاره، همان شیره تلخ، درست زیر پوسته برگ است.

مراجع تخصصی آلوئه‎ورا معتقدند که بیشترین خاصیتهای این گیاه را فقط میتوان در زمان برداشت و تازه بودن برگ ها جذب کرد.

استفاده از آلوئه ورا در طول تاریخ

در آثار یافت شده از تمدن های باستان رد پایی از آلوئه ورا دیده شده و در فرهنگهایی چون مصر، یونان و روم باستان مشهود است. مراجعی نیز در هند و چین بدست آمده. همه سوابق باستانی نشان میدهند که مزایای این گیاه در صده های پیش، شناخته شده بوده. مستندات به دست آمده از خواص درمانی آن به 4000 سال قبل برمیگردد. در ابتدایی ترین کشف های به دست آمده ازسابقه مصرف آلوئه ورا، دست نوشته ای بر کتیبه ی سومری، با قدمت 2100 سال قبل از میلاد میرسد.

پس از آن و برای اولین بار در سال 1862 پاپیروس های مصری مربوط به سال 1550 نیز کشف گردید. ملکه و فراعنه آن دوران از این گیاه برای زیبایی ظاهر خود استفاده میکردند.

همچنین بوسیله بزرگان و پزشکان یونان و روم باستان استفاده میشده. بررسی ها نشان داد همزمان در همان دوره این گیاه در چین و هند جایگاه خاصی پیدا کرده.

در فیلیپین همچنان برای رفع عفونتهای کلیوی از آلئه ورا با شیر تجویز میشود.

در کتاب های مقدس و در افسانه ها نیز از آلوئه نام برده شده.

 و حتی گفته میشود، اسکندر مقدونی با فتح  جزیره "سوکاترا" که دارای بوته های زیادی از گیاه آلوئه ورا بود، توانست با استفاده از آنها برای درمان سربازان خود در جنگهای متعدد، نبردهای زیادی را پیروز شود و تا اقیانوس هند پیشروی کند.

امروزه در ژاپن از آلوئه ورا به عنوان یک افزودنی ثابت در تولید ماست صادراتی و همچنین در بسیاری از نوشیدنی های خود استفاده میکند.

اهالی "تامیل نادو" منطقه ای از هند، در مصارف روزانه خود مانند پخت نان و تهیه برنج از آلوئه ورا بهره میگیرند.

درمان خانگی با استفاده ازآلوئه ورا  

بیش از قرن ها است که از ژل آلوئه ورا برای درمان موضعی زخم های جزئی، سوختگی و ناراحتی های پوستی استفاده می شده.

به همین علت بطور رایج این گیاه را پاماد ضد سوختگی میدانند و میشناسند. البته امروزه نیازی به نگهداری گیاه آلوئه ورا در خانه، برای سوختگی های احتمالی با "فر و اجاق گاز" کمتر احساس میشود، زیرا فراورده های این گیاه بصورت لوله تیوپ بیشتر در دسترس است.

یکی دیگر از روش های درمانی با آلوئه ورا، جوشاندن آن در ظرف آب جوش و تنفس بخار آن برای تسکین مشکل آسم است.

دیگر درمانهای انجام شده میتوان به درمان حساسیت های پوستی، به کمک پامادی، مخلوط از آلوئه و موم عسل است که بسیار موثر بوده.

استفاده دارویی دیگر آن، به عنوان ملین و مشکلات روده ای است، که از آب آلوئه که دقیقن از لایه داخلی پوست برگ آلوئه ورا بدست می آید، کمک گرفته شده. آب آن زرد رنگ است و طعم تلخی دارد، و با خشک کردن آن به شیره‎ی قهوه ای تیره تبدیل میشود.

مخلوط آب آلوئه‎ورا بصورت نوشیدنی مورد استفاده زیادی در برخی درمان ها مانند یبوست، زخم معده، دیابت، سر درد، ورم مفاصل، و سرفه قرار میگیرد. مصرف بیش از اندازه آن میتواند تکرر ادرار و اسهال به همراه داشته باشد.  

مشخص شده که مصرف آن میتواند به درمان مشکلات جزئی واژن کمک کند.

موثرترین زمان مصرف آلوئه‎ورا وقتی است که گیاه تازه باشد. تهیه برگ جدا شده آن از فروشگاه توصیه نمیشود و بهتر است خود گیاه را فراهم و نگهداری کنید. آلوئه‎ورا را میتوان هم بصورت موضعی و هم بصورت خوراکی استفاده کرد. زخم دهان یا زخم معده و ...

آلوئه‎ورا برای بیماری های شدید پوستی بسیار مفید بوده و به عنوان یک جوان کننده بر روی سلولها عمل میکند. همچنین یک مرطوب کننده بی نظیر است و موفق در آب رسانی به پوست بدن. به راحتی جذب پوست شده و باعث تحریک سلولهای "فیبروبلاست" میشود که در نهایت باز سازی سلول ها را سرعت می بخشد. این سلولها تولید کلاژن و الاستین را در خود افزایش داده، که باعث صاف ماندن و نوعی جوانی در پوست را به ارمغان می آورد.

به علت طبیعی بودن این گیاه، در سیستم دستگاه گوارش به سرعت به هضم غذا کمک میکند و باعث تمیزی بافت روده نیز میشود. تا حد زیادی باعث کاهش باد معده، درد و کاهش استرس را به همراه دارد. در بیشتر حملات سندرم روده کار ساز است.

منبع: disabledWorld

مترجم: امین